Czy wadium przepada?

Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie, ponieważ sposób postępowania z wadium wniesionym w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego zależy o sposobu zakończenia tego postępowania, a przede wszystkim od dopełnienia obowiązków przez zamawiającego i oferenta.

Wadium

Wadium to określona suma pieniędzy składana w poczet zabezpieczenia dotrzymania warunków danej umowy w ramach przetargu lub aukcji. Wadium może być wyrażone w pieniądzu lub w formie np. gwarancji wadialnej: bankowej lub ubezpieczeniowej, dostępnej także w formie elektronicznej. Występuje przeważnie w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego, czyli przetargach publicznych, ale również w postępowaniach prowadzonych przez podmioty niepubliczne na podstawie regulaminów. Nie zawsze jest ono obligatoryjne. Co do zasady wadium jest zwrotne. Są jednak przypadki, w których przepada oraz takie, w których zwracane jest w podwójnej wysokości.

Wniesienie wadium

Wadium, jeśli zostało ujęte w wymaganiach określonych w postępowaniu, musi zostać skutecznie wniesione do godziny, do której przyjmowane są oferty od oferentów. Dlaczego wniesione, a nie tylko wpłacone? Wadium można wpłacić w pieniądzu lub wnieść w formie gwarancji wadialnej, popularnie zwanej przetargową (gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej). O tym jakie formy wadium są najczęściej stosowane pisaliśmy w artykule pt. „Wadium w pieniądzu czy gwarancja wadialna? Co jest lepsze?”.

W związku z tym, że skuteczne wniesienie wadium musi nastąpić do określonej godziny, konkretnego dnia, wpłacenie przez oferenta wymaganej sumy pieniędzy jako wadium na konto zamawiającego w dniu przetargu może okazać się ryzykowne, ponieważ wymagana kwota może nie zostać zaksięgowana na koncie zamawiającego. Za datę księgowania środków uznawana jest bowiem data wpływu wymaganej kwoty wadium na rachunek bankowy zamawiającego, a nie data wykonania przelewu przez oferenta. Dlatego wnoszenie wadium w formie gwarancji stanowi wygodną formę dla oferenta. Ponadto wadium wnoszone w postaci gwarancji jest korzystne, ponieważ pozwala na pozostawienie środków pieniężnych w obrocie oferenta. Jest to ważne dla zachowania płynności finansowej firmy szczególnie przy wymaganych wysokich kwotach wadium lub przy przedłużających się postępowaniach. Skutecznie wniesione wadium w dowolnej formie stanowi przepustkę do dalszego procedowania postępowania o udzielenie zamówienia. Co dzieje się dalej z wadium po zakończonym postępowaniu?

Kup teraz gwarancję wadialną przez Internet

Wybierz gwarancję wadialną od gwarancje24.pl i nie blokuj firmowych środków w wadium. Zamów przez Internet z dostawą do firmy

Zwrot wadium

Wadium zwracane jest po zakończeniu postępowania, tj. po wyłonieniu wykonawcy, po unieważnieniu postępowania lub w sytuacji, w której oferent wycofa ofertę przed upływem terminu składania ofert. W tych przypadkach wadium wraca do oferenta w całości, w przypadku wadium wniesionego w formie pieniądza w formie przelewu na konto, a w przypadku gwarancji wadialnej: ubezpieczeniowej lub bankowej w formie oryginału dokumentu gwarancji. Nie dzieje się to automatycznie i nie wszyscy oferenci otrzymują zwrot wadium w tym samym czasie. Najwcześniej wadium zwracane jest oferentom, którzy wycofali ofertę przez upływem terminu składania ofert. Następuje to na wniosek o zwrot wadium złożony przez oferenta, niezwłocznie po otrzymaniu wniosku o zwrot. Z uwagi na brak definicji słowa niezwłocznie oraz określenia sposobu dostarczenia wniosku oferent powinien wysłać zamawiającemu wniosek tego samego dnia, co informację o wycofaniu oferty pocztą elektroniczną, jeśli taka forma dostarczania dokumentów została dopuszczona w opisie przetargu oraz pocztą tradycyjną, by formalności stało się zadość. Jeśli wycofujący ofertę nie złoży wniosku zamawiający najprawdopodobniej zastosuje regułę ogólną i dokona zwrotu wadium po wyborze najkorzystniejszej oferty albo po unieważnieniu postępowania.

Zatem należy pamiętać, że o zwrot wadium, przy wycofaniu oferty przed upływem terminu składania ofert, warto zawnioskować przed tym terminem, by mieć potwierdzenie wycofania oferty i pewność zwrotu wadium.

Zwrot wadium w podwójnej wysokości

Zwrot wadium w podwójnej wysokości następuje w ściśle określonych warunkach. Wadium to narzędzie, które ma m.in. dyscyplinować strony (zamawiającego i oferenta) do poważnego traktowania ogłoszonego postępowania o udzielenie zamówienia. Ma zabezpieczyć interesy obu stron. W sytuacji, w której zamawiający zwleka z zawarciem umowy lub odmawia zawarcia umowy do zakończonego przetargu z wyłonionym i zweryfikowanym oferentem, oferent ma prawo zażądać zwrotu wadium w podwójnej wysokości, albo zwrotu wniesionego wadium i naprawienia powstałej szkody. W praktyce oznacza to, że wykonawca może wystąpić z roszczeniem o zwrot sumy wpłaconej tytułem wadium, a także rekompensaty równej wadium za niedojście do zawarcia umowy. Zasada ta obowiązuje wyłącznie dla wadium wpłaconego w pieniądzu, nie obowiązuje dla wadium wniesionego w innej formie – gwarancji wadialnej bankowej lub ubezpieczeniowej. W przypadku wadium w formie gwarancji zamawiającemu, z którym oferent nie zawarł umowy z winy zamawiającego przysługuje rekompensata za niedojście do zawarcia umowy odpowiadająca wartości wniesionego przez niego wadium.

Brak zwrotu wadium

Groźba utraty wadium ma być motywatorem dla oferentów, którzy uchylają się od podpisania umowy po wygraniu przetargu. Oferent, którego oferta została wyłoniona jako najkorzystniejsza zobowiązany jest do podpisania umowy na wezwanie zamawiającego. Co do zasady jest zobowiązany podpisać umowę, jednak nie zawsze tak się dzieje. Zdarza się, że oferent nie decyduje się podpisać umowy, pomimo że jego oferta została wyłoniona jako najkorzystniejsza. Zgodnie z przepisami prawa, jeśli oferent – uczestnik aukcji lub przetargu, pomimo wyboru jego oferty uchyla się od zawarcia umowy, zamawiający może zatrzymać wadium. Oznacza to, że wadium wniesione przez oferenta przepada, jeżeli oferent ten uchyla się od zawarcia umowy, pomimo wygrania przetargu. Podobnie jest w przypadku niedopełnienia obowiązku dostarczenia dokumentów wymaganych przez zamawiającego w celu weryfikacji oferenta, nieprzedłożenie zabezpieczenia lub brak zgody na dokonanie korekty omyłki. W każdym z tych przypadków oferent traci wadium.

Czytaj także

Tagi: wadium, gwarancja wadialna, zwrot wadium